باید ها و نبایدهای دیابت

اگر شما یا یکی از عزیزانتان به بیماری دیابت مبتلا باشید می‌دانید که یکی از مهم ترین دغدغه های این افراد باید ها و نباید هایی است که باید برای کنترل بیماری خود رعایت کنند. در بیشتر مواقع اولین چیزی که در زمان نگهداری یک سالمند به ذهن می‌آید مربوط به نکات تغذیه ای دیابت می‌باشد. اما باید بدانیم درست است که تغذیه یک اصل مهم است ولی میزان تحرک و شرایط روحی نیز از دیگر عوامل تأثیر گذار در بهبود وضعیت سلامتی افراد دیابتی می‌باشد.

در این گفتگو سعی داریم به مواردی بپردازیم که می‌تواند در کنترل دیابت کمک کننده باشد.

 

مواد غذایی کمک کننده در دیابت

مهم ترین وعده غذایی که بسیار کمک کننده است برای افراد دیابتی، صبحانه است. طبق نتایج مطالعات جدید قند خون افرادی که به طورمنظم صبحانه کامل و مفیدی می‌خورند کمتر بالا می‌رود. هم چنین مصرف زنجبیل و دارچین می‌تواند در ثبات سطح قند خون بسیار مؤثر باشد.

این نکته را نیز باید توجه داشت که هنگامی که پرستار از سالمند شما نگهداری میکند، پرستار سالمند باید در مورد افرادی که دارو های رقیق کننده خون استفاده می‌کنند، لازم است تا پیرامون تداخل مصرف زنجبیل با این داروها احتیاط کرده و حتماً با پزشک آن ها مشورت کنند. همین طور ثابت شده است که مصرف دارچین به مقدار کافی در کنترل میزان قند افراد دیابتی مفید  است.

انواع آجیل ها نیز به خاطر داشتن فیبر، منیزیم، پروتئین و چربی سالم از مواد غذایی مفید در کنترل دیابت به شمار می‌آیند. پیشنهاد می‌شود افراد مبتلا به دیابت  تمامی سبزی‌ها، خیار، فلفل دلمه، اسفناج، انواع کلم ها از جمله کلم بروکلی، برگ چغندر و قارچ را که سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی، کلسیم و آهن هستند در برنامه غذایی خود بگنجانند.

غلات کامل سرشار از فیبر هستند که باعث می‌شود سرعت هضم غذا آهسته شده و فرایند تبدیل شدن کربوهیدرات ها به گلوکز را کند می‌کند و همین باعث می‌شود که قند خون بالا نرود. فیبر موجود در غلات کامل احساس سیر بودن را برای مدت زمان بیشتری به فرد می‌دهد و همین باعث جلوگیری از پرخوری می‌شود.

از مواد غذایی مفید دیگر در دیابت می‌توان به ماهی قزل آلا اشاره کرد. این ماهی سرشار از امگا 3 می‌باشد که تأثیر آن در کاهش ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی ثابت شده است و بر روی عوامل خطرناک  زمینه ساز  دیابت مانند فشار خون بالا تأثیر کنترل کننده دارد. در کنار ماهی قزل آلا می‌توان از ماهی ساردین و شاه ماهی نیز استفاده کرد که همه آن ها از بالا رفتن قند خون جلوگیری می‌کنند.

 

نکات مهمی که افراد دیابتی باید رعایت کنند

ورزش کردن حتی به اندازه یک پیاده روی ساده در بهبود و کنترل دیابت بسیار مؤثر است. بهتر است که این افراد سعی کنند از هوای پاکیزه و آزاد استفاده کنند، اگر سیگار می‌کشند آن را ترک کرده و با حفظ روحیه و مدیریت کردن استرس و اضطراب خود، کیفیت زندگی خود را بالا نگه دارند. در زمان استخدام پرستار سالمند حتما قبل از هر کاری بیماری های عزیزان خود را با آن ها در میان بگذارید تا بتوانند رفتار هوشمندانه ای را با آن ها داشته باشند.

انواع نوشیدنی ها، آب میوه ها، ژله، مرباهای صنعتی  و فست فود ها سرشار از قندهای مضر هستند و کربوهیدرات ها و کالری هایی که در این مواد غذایی وجود دارد به راحتی باعث می‌شود که قند خون بالا رود. به جای استفاده از این مواد بهتر است  تمامی افراد و به خصوص افراد مبتلا به دیابت از  مواد غذایی، نوشیدنی ها و آب میوه های طبیعی و سالم استفاده کنند.

هم چنین این افراد باید در میزان مصرف نمک خود بسیار دقیق باشند. بین مصرف زیاد سدیم با احتمال ابتلا به فشار خون و کلسترول بالا و بیماری های قلبی رابطه مستقیمی وجود دارد. لازم است که افراد مبتلا به دیابت میزان مصرف نمک خود را محدود کرده و به جای غذاهای کارخانه ای و آماده از غذاهای تازه استفاده کنند. نداشتن تحرک کافی از دیگر مواردی است که بسیار خطرناک است.

نقش موثر تغذیه در افراد دیابتی

اگر در معرض خطر ابتلا به دیابت هستید و یا این که دیابت دارید توجه به تغذیه عاملی بسیار موثر است زیرا نباید فراموش کنید که نوشیدنی های صنعتی مانند نوشابه، شیرینی ها و مواد غذایی که دارای مقدار زیادی کربوهیدرات و قندهای تصفیه شده هستند برای شما مضر می‌باشد و با گذر زمان باعث می‌شود که قند خون شما بالا رفته و بدن نسبت به انسولین مقاوم شود و به دنبال آن خطر و احتمال وارد شدن آسیب به قلب و عروق، کلیه، چشم ها و اعصاب به میزان بسیار زیادی افزایش می‌یابد.

امروزه نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که برای دور ماندن ازعوارض جدی و طولانی مدت بیماری دیابت، باید مراقبت هایی بیشتر از نخوردن غذاهای حاوی قند داشته باشیم. در کنار مدیریت و کنترل میزان مصرف کربوهیدرات ها، افراد مبتلا به دیابت باید در رژیم غذایی خود از موادی استفاده کنند که باعث بالا رفتن کلسترول، فشار خون و وزن آن ها نشود. به طور کلی می‌توان گفت که غذاهای حاوی کلسیم، انواع ویتامین ها، منیزیم، پتاسیم، فیبر و چربی های سالم بهترین مواد غذایی برای این افراد می‌باشد.

 

 کنترل دیابت

برای کنترل دیابت، اولین قدم کاهش وزن و وعده های غذایی است. بهتر است فرد دیابتی تغذیه روزانه خود را در شش وعده غذایی سالم میل کند. در این نوع رژیم غذایی می‌توانید طبق دستور پزشک از غذاهای مختلف اما به صورت کنترل شده و در زمان مناسب استفاده کنید.

برخی فکر می‌کنند که رژیم غذایی یک فرد دیابتی به این معنی است که همه شیرینی ها و قندها باید از رژیم غذایی حذف شوند اما اینطور نیست.

غذاهای افراد دیابتی باید به گونه ای تنظیم شده باشد که محصولات غذایی نیازهای بدن را برآورده کرده و قند خون را در حالت طبیعی نگه دارند. بنابراین، افراد مبتلا به دیابت باید رژیم غذایی حاوی مواد غذایی سالم داشته باشند.

 

رژیم غذایی بیماران دیابتی چه تاثیری بر سلامتی دارد؟

ایجاد تغییر صحیح در برنامه غذایی سالم یکی از موثرترین اقدامات برای کاهش قند خون و جلوگیری از آسیب های ناشی از دیابت است. هنگام تهیه وعده های غذایی، علاوه بر کالری، BMI و سطح فعالیت خود را نیز در نظر بگیرید. رژیم غذایی سالم نه تنها در کاهش قند خون موثر است، بلکه در پیشگیری از انواع سرطان، بیماری های قلبی و مشکلات گوارشی نیز می‌تواند اثر مثبت و موثری بر سلامتی فرد بگذارد. علاوه بر این وجود لبنیات کم چرب در برنامه باعث افزایش تراکم استخوان و جلوگیری از پوکی استخوان می‌شود.

رژیمی که توسط متخصص تغذیه تهیه و توصیه می‌شود نه تنها عوارضی ندارد؛ بلکه در پیشگیری از بسیاری از بیماری ها نیز مفید است. مهمترین چیز این است که صرفاً از استفاده از برنامه های غذایی موجود در اینترنت خودداری کنید، زیرا تهیه یک برنامه غذایی مستلزم ارزیابی ویژگی های مختلف فرد از جمله وزن، قد، سطح قند خون و میزان حرکت است.

 

ورزش افراد دیابتی

ورزش در افراد دیابتی باید به این صورت است که تمرینات قدرتی، فعالیت بدنی سبک تا متوسطی انجام شود تا عضله سازی کرده و به حفظ سلامت استخوان ها کمک می‌کند. وقتی عضله بیشتر و چربی کمتری داشته باشید، کالری بیشتری می‌سوزانید. سوزاندن کالری بیشتر می‌تواند به کاهش وزن و جلوگیری از چاقی کمک کند.

می‌توانید تمرینات قدرتی را با استفاده از وزنه های دستی، باندهای الاستیک یا دستگاه های وزنه انجام دهید. سعی کنید دو یا سه بار در هفته تمرینات قدرتی انجام دهید. با وزنه های سبک شروع کنید. همانطور که عضلات شما قوی تر می‌شوند، به آرامی وزن خود را افزایش دهید.

بعنوان مثال یوگا نوعی حرکات کششی است که بر تنفس شما تمرکز می‌کند و شما را آرام می‌کند. حتی اگر در حرکت یا تعادل مشکل دارید، یوگا می‌تواند کمک کند. همچنین یوگای روی صندلی تمریناتی دارد که می‌توانید در حالت نشسته روی صندلی یا در حالت ایستاده انجام دهید. تیم مراقبت های بهداشتی شما می‌تواند توصیه کند که آیا یوگا برای شما مناسب است یا خیر.

 

سخن آخر

یکی از شایع ترین و رایج ترین بیماری ها در جهان در بین سالمندان دیابت است. در حال حاضر میلیون ها نفر در هر سنی به این بیماری مبتلا هستند. دیابت می‌تواند ناشی از عوامل متعددی باشد که مهمترین آنها رژیم غذایی نامناسب، ژنتیک و عدم ورزش است. افرادی که از مادران مبتلا به این بیماری متولد می‌شوند و کسانی که دیابت دارند در معرض خطر بیشتری هستند.

رژیم غذایی ناسالم یکی از عوامل مؤثر در ابتلا به دیابت و سایر بیماری های همراه مانند فشار خون بالا است پس بهتر است باید ها و نباید های آن را رعایت کرده تا بر بهبود افراد دیابتی موثر باشد.